Ἡ Σεβαστοπούλειος Ἐργατικὴ Σχολὴ

Ἡ Σεβαστοπούλειος Ἐργατικὴ Σχολὴ ὑπῆρξε ἀποτέλεσμα προβληματισμοῦ καὶ ἐνεργοποίησης πολλῶν διανοουμένων (Βικέλα, Δροσίνη κ.ἄ.) στὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰώνα γιὰ στροφὴ πρὸς τὴν πρακτικὴ ἐκπαίδευση. Ὁ Κων/νος Σεβαστόπουλος (μετὰ ἀπὸ αἴτημα τοῦ Δ. Βικέλα) κατέλιπε (μὲ διαθήκη) 300 χιλ. δρχ. πρὸς ἵδρυσιν καὶ συντήρησιν ἐν Ἀθήναις Σχολῆς ἀρρένων φερούσης τὸ ὄνομα Σεβαστοπούλειος Ἐργατικὴ Σχολὴ ποὺ θὰ λειτουργοῦσε σύμφωνα μὲ καταστατικὸ ποὺ τοῦ ὑπέβαλε ὁ ΣΩΒ καὶ ἐνέκρινε ὁ ἴδιος1.

Στὶς 2 Νοεμβρίου τοῦ 1907 πέθανε ὁ Κων/νος Σεβαστόπουλος καὶ σὲ ἐκτέλεση τῆς διαθήκης του ὁ Δημ. Βικέλας ξεκίνησε τὴν ἀνέγερση τῆς Σχολῆς στοὺς Ἀμπελοκήπους, μὲ βάση πρότυπο σχέδιο τῆς σχολῆς Somasco τῆς Γαλλίας. Γιὰ τὴν ἀνέγερση τοῦ συνόλου τῶν κτηριακῶν ἐγκαταστάσεων τῆς Σχολῆς καὶ τὸν ἐξοπλισμό της διατέθηκε καὶ ποσὸ 20.000 δρχ. ἀπὸ τὸν Μαρῖνο Κοργιαλένιο. Μὲ τὴν ὁλοκλήρωση τῶν ἐργασιῶν της ἡ Σχολή, ἐκτὸς ἀπὸ τὶς κύριες κτηριακὲς ἐγκαταστάσεις, διέθετε πλῆρες ἐργαστήριο, γυμναστήριο μετὰ λουτρῶν, οἴκημα γιὰ τὸν διευθυντὴ τῆς Σχολῆς, σκοπευτήριο γιὰ τοὺς μαθητές, καθὼς καὶ κῆπο γιὰ τὴν ἐξάσκησή τους στὴν κηπουρική.

Ἡ πρώτη τάξη τῆς Σχολῆς λειτούργησε τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1909, ἐνῶ τὰ ἐγκαίνια τελέστηκαν στὶς 25 Ἀπριλίου 1910. Τὰ προγράμματα ποὺ ἐφαρμόστηκαν στὴν Σεβαστοπούλειο Σχολὴ ἀποτελοῦσαν συνδυασμὸ τῶν προγραμμάτων τῶν Ἑλληνικῶν σχολείων καὶ τῶν προγραμμάτων ἀντίστοιχων τεχνικῶν σχολῶν τοῦ ἐξωτερικοῦ. Ἀποτελεῖ τὴν πρώτη τεχνικὴ σχολὴ πού, παράλληλα μὲ τὸ ἐγχείρημα τοῦ Δελμούζου στὸ “Ἀνώτερο Δημοτικὸ Παρθεναγωγεῖο” τοῦ Βόλου, λειτούργησε ὡς “Νέα Σχολὴ” κατὰ τὸ πρότυπο τῶν πρώτων ἀντίστοιχων σχολείων τῆς Δύσης.

Στὴν Σχολὴ οἱ μαθητὲς φοιτοῦσαν δωρεὰν καὶ ἐπιβαρύνονταν μόνο μὲ 30 δραχμὲς τὸν χρόνο, γιὰ γραφικὴ ὕλη, ὑλικὰ τοῦ ἐργαστηρίου καὶ φθορὰ ἐργαλείων. Τοὺς παρεχόταν δωρεὰν τροφὴ τὸ μεσημέρι, οἱ μαθητὲς λούζονταν τακτικὰ καὶ τὴν ὑγεία τους παρακολουθοῦσε γιατρὸς τῆς Σχολῆς, ἐνῶ γιὰ κάθε μαθητὴ ὑπῆρχε ἀτομικὸ βιβλιάριο στὸ ὁποῖο καταχωριζόταν ἡ πρόοδος, ἡ διαγωγὴ καὶ στοιχεῖα τῆς σωματικῆς ἀνάπτυξής του –στοιχεῖα καὶ παροχὲς πρωτόγνωρα γιὰ τὴν Ἑλλάδα.

Πάντως ἡ Σχολὴ θὰ βρεῖ τὸν πραγματικὸ ρυθμό της ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1950 καὶ ἑξῆς, ὁπότε καὶ καταρτίστηκαν σ’ αὐτὴν χιλιάδες μαθητές, ἀρχικὰ στὰ τμήματα Μηχανοτεχνιτῶν καὶ Ἠλεκτροτεχνιτῶν καὶ στὴν συνέχεια στὶς Μέσες Τεχνικὲς Σχολὲς Ἐργοδηγῶν (Τεχνικῶν Βοηθῶν Οἰκοδόμων, Μηχανολόγων καὶ Ἠλεκτρολόγων, Σχεδιαστῶν), ἡμερήσιες καὶ ἑσπερινές. Στὴν δεκαετία τοῦ 1960 στὴν Σχολὴ λειτουργοῦσαν ἡμερήσια (τριετοῦς φοίτησης) καὶ ἑσπερινὰ (τετραετοῦς φοίτησης) τμήματα: Μηχανοτεχνιτῶν, Ἠλεκτροτεχνιτῶν, Ἐργοδηγῶν Ἠλεκτρολόγων, Ἐργοδηγῶν-Ἠλεκτρονικῶν καὶ Ἐργοδηγῶν Μηχανολόγων στὰ ὁποῖα ἦσαν ἐγγεγραμμένοι πάνω ἀπὸ 1300 μαθητές. Τὰ τμήματα αὐτὰ θὰ λειτουργήσουν μέχρι τὸ 1982, ὁπότε καὶ ἀνεστάλη ἡ λειτουργία τῆς Σχολῆς, ἐνῶ ἐπίκειται ἡ ἐπαναλειτουργία της ὡς Ι.Ε.Κ.

 

1 Περισσότερα γιὰ τὴν Σεβαστοπούλειο Σχολὴ βλ. Γκλαβᾶς Σωτήριος, Ἡ Τεχνικὴ καὶ Ἐπαγγελματικὴ Ἐκπαίδευση στὴν Ἑλλάδα (1830-1930) – Σεβαστοπούλειος Ἐργατικὴ Σχολή, Ἀθῆναι 2002, ΣΩΒ, σσ. 311-378 καὶ 453-461.